Hatha joga – co to jest i na czym polega? Jakie są asany?

Hatha joga, jedna z najstarszych i najbardziej rozpowszechnionych form jogi, łączy w sobie filozofię dążenia do równowagi między umysłem, ciałem i duchem. Jej zasady opierają się na wykonaniu asan, czyli pozycji fizycznych, które mają na celu nie tylko poprawę elastyczności i siły, ale również promują głębokie relaksowanie i uważność. Korzyści płynące z regularnej praktyki hatha jogi obejmują lepsze samopoczucie, zwiększoną świadomość ciała, umysłu oraz emocji, a także poprawę ogólnego zdrowia i dobrego samopoczucia.

Na czym polega hatha joga?

Hatha joga to forma jogi, która koncentruje się na fizycznych aspektach praktyki, skupiając się na asanach (pozycjach) oraz pranayamie (technikach oddechowych). Główne elementy hatha jogi:

Asany: Są to różne pozycje ciała, które mają na celu wzmacnianie, rozciąganie i zrównoważenie ciała. Asany różnią się poziomem trudności, od prostych pozycji stojących po bardziej skomplikowane i wymagające balansu czy elastyczności.

Pranayama: Techniki oddechowe w hatha jodze, które mają na celu kontrolowanie i regulowanie oddechu, co wpływa na umysł i ciało. Pranayama pomaga w koncentracji, uspokojeniu umysłu i poprawie przepływu energii w ciele.

Medytacja i relaksacja: Hatha joga często obejmuje elementy medytacji i głębokiego relaksu, które pomagają w osiągnięciu stanu wewnętrznego spokoju, zwiększają świadomość i pomagają w redukcji stresu.

Filozofia jogi: Hatha joga również integruje filozofię jogi, która obejmuje etyczne zasady, takie jak ahimsa (niekrzywdzenie) i satya (prawdomówność), oraz dążenie do duchowego rozwoju i zrozumienia siebie.

Hatha joga jest często zalecana jako doskonała forma jogi dla początkujących ze względu na swój łagodniejszy charakter i koncentrację na powolnych, kontrolowanych ruchach.

Hatha Joga – zasady 

Hatha joga, będąca jedną z najbardziej podstawowych i tradycyjnych form jogi, opiera się na kilku kluczowych zasadach, które przewodzą praktyce. Są to:

  1. Zrównoważenie prany i apana: Hatha joga dąży do zrównoważenia dwóch głównych energii w ciele, znanych jako prana (energia życiowa) i apana (energia eliminująca). Praktyka ta ma na celu harmonizację tych sił poprzez asany, pranayamę i medytację.
  2. Purifikacja ciała i umysłu: Celem hatha jogi jest oczyszczenie zarówno ciała, jak i umysłu. Praktykujący stosują różne techniki, takie jak asany i pranayama, aby oczyścić ciało, a medytację i mantry do oczyszczania umysłu.
  3. Asany (pozycje fizyczne): Są wykonywane powoli i z kontrolą, przy czym każda pozycja jest utrzymywana przez pewien czas. 
  4. Pranayama (techniki oddechowe): Kontrolowanie oddechu jest kluczowym elementem hatha jogi. Techniki te są stosowane w celu zwiększenia energii życiowej, poprawy koncentracji i promowania relaksu umysłu.
  5. Praktyka uważności: Hatha joga kładzie duży nacisk na bycie uważnym i obecnym podczas każdej pozycji, co sprzyja głębszej świadomości ciała i umysłu.
  6. Relaksacja: Każda sesja hatha jogi zwykle kończy się relaksacją, podczas której praktykujący leżą w pozycji Savasana (pozycji zwłok), pozwalając ciału i umysłowi w pełni zasymilować korzyści praktyki.
  7. Regularność i cierpliwość: Kluczowe w hatha jodze. Rozwój fizyczny i duchowy jest procesem stopniowym, wymagającym stałego zaangażowania.

Jakie są asany?

Asany to pozycje lub postawy w jodze, które mają na celu poprawę siły, elastyczności, równowagi oraz ogólnego samopoczucia. Każda asana ma swoje specyficzne korzyści i może być skierowana na różne części ciała. 

  • Tadasana (pozycja góry): Ta pozycja stanowi podstawę dla wielu innych asan. Pomaga w poprawie postawy, wzmacnia nogi i pomaga w skupieniu umysłu.
  • Adho mukha svanasana (pozycja psa z głową w dół): Jest to jedna z najbardziej rozpoznawalnych asan, która wzmacnia ręce, ramiona i nogi.
  • Balasana (pozycja dziecka): To łagodna asana relaksacyjna, która pomaga w rozluźnieniu pleców, bioder i ramion.
  • Bhujangasana (pozycja kobra): Skupia się na rozciąganiu przedniej części ciała, wzmocnieniu kręgosłupa oraz poprawie elastyczności.
  • Savasana (pozycja zwłok): Często praktykowana na końcu sesji jogi.
  • Vrikshasana (pozycja drzewa) Poprawia równowagę, wzmacnia nogi i pomaga w skupieniu umysłu.
  • Uttanasana (pozycja stojąca z połączeniem dłoni za plecami): Pomaga w rozciąganiu pleców i nóg, a także poprawia krążenie.
  • Paschimottanasana (pozycja siedzącego zgięcia do przodu): Skupia się na rozciąganiu pleców, ścięgien i bioder.
  • Sarvangasana (pozycja świecy): Zaawansowana asana, która poprawia krążenie krwi, wzmacnia plecy i pomaga w równoważeniu hormonalnym.

Hatha Joga – dla kogo?

Hatha joga jest odpowiednia dla szerokiego spektrum osób, jak:

  1. Początkujący: Ze względu na swoje łagodne tempo i skupienie na podstawowych pozycjach.
  2. Osoby poszukujące relaksu.
  3. Seniorzy.
  4. Osoby o siedzącym trybie życia.
  5. Osoby z lekkimi dolegliwościami fizycznymi, jak bóle pleców czy sztywność stawów.
  6. Osoby interesujące się aspektami duchowymi i umysłowymi .
  7. Sportowcy: Do poprawy elastyczności, zapobiegania kontuzjom i poprawy ogólnej sprawności.

Jaki rodzaj jogi dla początkujących?

Kilka rodzajów jogi, które są szczególnie odpowiednie dla początkujących:

  1. Hatha joga: Ze względu na swój łagodny rytm i skupienie na podstawowych pozycjach.
  2. Iyengar joga: Ta forma jogi używa różnych rekwizytów, takich jak bloki, paski czy poduszki, co jest bardzo pomocne dla początkujących w osiągnięciu właściwych pozycji bez ryzyka kontuzji.
  3. Viniyoga: Ta odmiana jogi kładzie nacisk na indywidualne potrzeby i możliwości każdej osoby. Jest to bardzo personalizowana praktyka, która uwzględnia wiek, zdrowie, i poziom sprawności.
  4. Restorative joga: Szczególnie łagodna i relaksująca. Skupia się na głębokim odprężeniu i regeneracji ciała i umysłu.
  5. Yin joga: Spokojna praktyka, która koncentruje się na głębokim rozciąganiu tkanki łącznej. 
  6. Kundalini joga: Ta forma jogi łączy postawy fizyczne z technikami oddechowymi, śpiewaniem mantr i medytacją. Jest to dobre dla tych, którzy szukają czegoś więcej niż tylko ćwiczeń fizycznych, ponieważ oferuje również duchowy i medytacyjny wymiar.