Jiu-jitsu i BJJ (Brazilian Jiu-Jitsu) to dwie odmiany sztuk walki, które chociaż mają wspólne korzenie, różnią się pewnymi elementami. Choć podobieństwa są znaczne, to BJJ jest swoistą odmianą jiu-jitsu, która rozwinęła się głównie w Brazylii. W kontekście trudności, BJJ jest uznawane za wymagające, jednak wielu entuzjastów uważa, że właśnie to sprawia, że treningi w tej dyscyplinie są tak satysfakcjonujące. Co warto wiedzieć o tych dwóch odmianach sztuk walki?
Czym jest brazylijskie jiu-jitsu?
Brazylijskie Jiu-Jitsu (BJJ) to dynamiczna i skomplikowana sztuka walki, która wywodzi się z japońskiego jiu-jitsu oraz judo. Rozwinęła się głównie w Brazylii dzięki wkładowi mistrza Mitsuyo Maedy i rodziny Gracie. BJJ skupia się na technikach parterowych, poddaniach i duszeniach, umożliwiając przechylenie szans na korzyść słabszego przeciwnika poprzez zastosowanie precyzyjnych ruchów i strategicznego myślenia. W przeciwieństwie do wielu innych sztuk walki, BJJ kładzie duży nacisk na technikę i elastyczność, co czyni ją skuteczną formą samoobrony dla osób o mniejszej siłowej przewadze.
Historia i pochodzenie Brazylijskiego Jiu-Jitsu
Brazylijskie Jiu-Jitsu ma swoje korzenie w japońskim jiu-jitsu oraz judo. Początki BJJ są ściśle związane z historią rodziny Gracie, która odegrała kluczową rolę w rozwoju tej sztuki walki.
- W latach 10. XX wieku, Mitsuyo Maeda, japoński mistrz judo, podróżował po świecie, prezentując swoje umiejętności.
- W 1914 roku dotarł do Brazylii, gdzie poznał Carlosa Gracie. Carlos był zafascynowany sztuką walki, którą prezentował Maeda, i rozpoczął treningi pod jego kierunkiem. Carlos, wraz z braćmi, szczególnie z Helio Gracie, rozwijali techniki przystosowane do brazylijskich realiów, kładąc nacisk na skuteczność w pojedynkach na ziemi. Helio Gracie, będący fizycznie słabszy niż jego bracia, dopracował techniki, które umożliwiały mu skuteczną obronę w walce.
- W rezultacie w/w działań, BJJ ewoluowało w kierunku skomplikowanego systemu technik parterowych, poddań, i duszeń, opartego na zasadach dźwigni i kontrolowania przeciwnika.
W latach 20. i 30. XX wieku, Gracie Challenge – otwarte wyzwania dla innych mistrzów sztuk walki i sportowców – przyczyniły się do zbudowania renomy BJJ. Wraz z upływem czasu, BJJ stawało się coraz bardziej popularne, a Gracie family odegrała kluczową rolę w propagowaniu tej sztuki walki na świecie.
Wraz z rozwojem turniejów i powstaniem federacji, BJJ stało się globalną dyscypliną sportową, zdobywając uznanie zarówno w dziedzinie sportów walki, jak i samoobrony. Dzięki wyjątkowej historii i rozwojowi, Brazylijskie Jiu-Jitsu pozostaje jedną z najbardziej szanowanych i skutecznych sztuk walki na świecie.
Różnice między Brazylijskim Jiu-Jitsu a innymi sztukami walki
Brazylijskie Jiu-Jitsu (BJJ) różni się od innych sztuk walki pod wieloma względami, zwłaszcza jeśli porównać je z dyscyplinami, takimi jak karate, judo czy taekwondo. Kilka kluczowych różnic:
- Skupienie na parterze: BJJ kładzie duży nacisk na walkę w parterze. Treningi koncentrują się na technikach obezwładniania, duszeniach i poddaniach przeciwnika na ziemi. W przeciwieństwie do wielu innych sztuk walki, gdzie pozycja stojąca jest równie istotna, BJJ rozwija umiejętności skutecznej obrony i ataku w sytuacjach, gdzie zawodnicy są blisko siebie na ziemi.
- Brak uderzeń: BJJ nie skupia się na uderzeniach. Nie ma kopnięć, ciosów pięściami czy łokciami w stylu, jak to ma miejsce w wielu formach karate czy boksu. BJJ koncentruje się na kontrolowaniu przeciwnika, unikaniu jego ataków, i przechodzeniu do sytuacji dominującej.
- Elastyczność i technika: BJJ przypisuje ogromne znaczenie technice i elastyczności. Umiejętność wykorzystania dźwigni, duszeń czy poddań wymaga precyzji ruchów, zrozumienia anatomii ciała oraz zdolności do adaptacji do zmieniających się sytuacji na macie.
- Długi okres treningu: Osiągnięcie wysokiego poziomu w BJJ wymaga czasu i cierpliwości. Pasowanie na wyższe stopnie (belty) może zająć wiele lat intensywnego treningu. To różni się od niektórych sztuk walki, gdzie pasowanie na kolejne stopnie może być szybsze.
- Samoobrona: BJJ jest często uznawane za skuteczną formę samoobrony, zwłaszcza w sytuacjach, gdzie walka przenosi się na ziemię.
Oczywiście, każda sztuka walki ma swoje unikalne cechy i wartości. Różnice te wynikają z różnych tradycji, celów oraz filozofii poszczególnych dyscyplin.
Czym jest No-Gi BJJ?
No-Gi BJJ (bez kimona BJJ) to wariant brazylijskiego jiu-jitsu, który różni się od tradycyjnego BJJ przede wszystkim brakiem kimona (gi) podczas treningu lub zawodów. Stąd nazwa No-Gi, co oznacza brak gi.
Kluczowe cechy No-Gi BJJ:
- Brak kimona: No-Gi BJJ odbywa się bez tego rodzaju stroju. Zawodnicy noszą zazwyczaj obcisłe rashguardy (koszulki kompresyjne) i spodenki typu szorty.
- Zmieniona dynamika: Brak kimona wpływa na dynamikę walki, sprawiając, że bardziej liczy się szybkość, sprawność fizyczna, zwinność i refleks.
- Mniejsze możliwości kontrolowania przeciwnika: Brak tradycyjnych chwytów na materiale kimona.
- No-Gi BJJ wymaga często bardziej dynamicznych i zrównoważonych technik, ponieważ nie ma gi (kimona), które można wykorzystać do zatrzymywania lub kontrolowania przeciwnika.
- Popularność w MMA, gdzie zawodnicy nie noszą gi podczas walk, a umiejętność radzenia sobie bez niego staje się kluczowa.
No-Gi BJJ jest fascynującym aspektem tej dyscypliny, poszerzającym umiejętności zawodników i dostosowującym je do różnych sytuacji walki na ziemi.
Czym się rozni BJJ od jiu-jitsu?
Główne różnice między tymi dwoma dyscyplinami:
- Pochodzenie i historia:
- Jiu-Jitsu: to tradycyjna sztuka walki, która ma korzenie sięgające czasów samurajów. Obejmuje szeroki zakres technik obezwładniania, rzutów, kopnięć, ciosów i poddań.
- BJJ: jest młodszym systemem, rozwiniętym w Brazylii na bazie japońskiego jiu-jitsu i judo.
- Skoncentrowanie na parterze:
- Jiu-Jitsu: obejmuje różnorodne techniki, zarówno stojące, jak i parterowe. Jednak nie ma takiego nacisku na walkę na ziemi, jak w BJJ.
- BJJ: skupia się na walce parterowej.
- Strój:
- Jiu-Jitsu: może być praktykowane zarówno w gi (kimono), jak i bez niego. Wiele szkół jiu-jitsu korzysta z gi, ale nie jest to regułą.
- BJJ: zazwyczaj jest praktykowane w gi, chociaż istnieje także wariant No-Gi BJJ, gdzie uczestnicy trenują bez kimona.
- System pasów:
- Jiu-Jitsu: istnieje różnorodność systemów przypisywania stopni uczniom, ale nie ma jednolitego systemu pasów, jak w BJJ.
- BJJ: system pasów (belty) w BJJ jest dobrze zdefiniowany, zaczynając od białego pasa dla początkujących, a kończąc na czarnym pasie dla ekspertów.
Czy w BJJ można dusic?
Tak, w Brazylijskim Jiu-Jitsu (BJJ) techniki duszeń są powszechnie stosowane. Duszenia są jednym z podstawowych rodzajów poddań w BJJ, a umiejętność ich skutecznego stosowania jest kluczowym elementem treningu. Istnieje wiele różnych rodzajów duszeń, z których niektóre obejmują szyję przeciwnika, a inne działają na inne części ciała.
Przykłady popularnych technik duszeń w BJJ obejmują duszenia trójkątne (triangle choke), duszenia gilotynowego (guillotine choke), duszenia zza pleców (rear naked choke) czy duszenia krzyżowego (cross collar choke). Każda z tych technik ma swoje specyficzne zastosowanie i wymaga pewnej wprawy, aby zostać opanowaną. W trakcie treningów BJJ, uczniowie uczą się nie tylko, jak zastosować duszenie, ale również jak bronić się przed duszeniem oraz jak rozpoznać sytuacje, w których można skutecznie zastosować tę technikę.
Czy warto trenować brazylijskie jiu jitsu?
To, czy warto trenować brazylijskie Jiu-Jitsu (BJJ) zależy od wielu czynników, takich jak indywidualne cele, preferencje, zdrowie, a także poziom zobowiązania i zainteresowania danej osoby. Główne korzyści, które często wynikają z praktykowania BJJ:
- BJJ jest uważane za skuteczną formę samoobrony, zwłaszcza w sytuacjach, gdzie walka przenosi się na ziemi.
- Trening BJJ angażuje całe ciało, rozwijając siłę, gibkość, kondycję i wytrzymałość.
- Jest to efektywny sposób poprawy ogólnej sprawności fizycznej.
- BJJ skupia się na walce parterowej, co może być szczególnie korzystne w sytuacjach, gdzie walka przenosi się na ziemi. Umiejętność kontrolowania przeciwnika, przechodzenia do dominujących pozycji i zastosowania skutecznych poddań może być cenną umiejętnością.
- Mentalna wytrzymałość. Trening BJJ wymaga nie tylko sprawności fizycznej, ale także umysłowej. Zawodnicy muszą szybko podejmować decyzje, czytać ruchy przeciwnika i dostosowywać swoje strategie, co rozwija mentalną elastyczność i zdolność szybkiego podejmowania decyzji.
- Wspołnota BJJ często jest bardzo przyjazna i wspierająca.
- W trakcie treningów nawiązywane są silne więzi, a wzajemna pomoc w nauce i doskonaleniu technik jest powszechna. Ponadto, BJJ kształtuje ducha walki, dyscyplinę i umiejętność radzenia sobie z wyzwaniami.
- Jeśli trening BJJ sprawia przyjemność i pasję, może to stanowić ważny element życia. Radość z aktywności fizycznej i rozwijania umiejętności może mieć pozytywny wpływ na samopoczucie i jakość życia.
Warto jednak pamiętać, że każdy sport czy sztuka walki ma swoje wady, a BJJ nie jest wyjątkiem. Istnieje ryzyko kontuzji, a sport ten wymaga regularnego treningu i zaangażowania. Niektórzy mogą uważać walkę na ziemi za mniej atrakcyjną niż inne formy sportu, dlatego przed rozpoczęciem treningów warto dobrze zastanowić się nad swoimi celami i preferencjami.