Co to jest egzamin ósmoklasisty z języka polskiego?
Egzamin ósmoklasisty z języka polskiego to jeden z najważniejszych sprawdzianów kończących szkołę podstawową. Przystępują do niego uczniowie ósmej klasy w całym kraju. Egzamin sprawdza nie tylko znajomość gramatyki i umiejętności pisania, ale także głębokie rozumienie tekstów literackich, w tym lektur obowiązkowych. Lektury te pełnią kluczową rolę – są źródłem cytatów, aluzji literackich, motywów do omówienia oraz punktów odniesienia dla tworzenia wypowiedzi pisemnych.
Dlaczego znajomość lektur jest tak ważna?
Lektury szkolne to nie tylko obowiązek – to również narzędzie, które pomaga zdobywać punkty na egzaminie. Znajomość bohaterów, motywów literackich, tematów oraz problematyki utworów jest niezbędna do napisania rozprawki, opowiadania lub analizy tekstu. W zadaniach otwartych często pojawiają się pytania nawiązujące do konkretnych pozycji z listy lektur obowiązkowych. Brak znajomości tych utworów może znacząco wpłynąć na wynik końcowy egzaminu.
Lektury obowiązkowe na egzaminie ósmoklasisty – aktualna lista
Ministerstwo Edukacji i Nauki regularnie publikuje listę lektur obowiązkowych, które mogą pojawić się na egzaminie. Oto lista lektur, które obowiązują aktualnie i były uwzględniane w arkuszach egzaminacyjnych w ostatnich latach:
- „Pan Tadeusz” – Adam Mickiewicz
- „Balladyna” – Juliusz Słowacki
- „Latarnik” – Henryk Sienkiewicz
- „Quo vadis” – Henryk Sienkiewicz
- „Opowieść wigilijna” – Charles Dickens
- „Kamienie na szaniec” – Aleksander Kamiński
- „Mały Książę” – Antoine de Saint-Exupéry
- „Zemsta” – Aleksander Fredro
- „Dziady cz. II” – Adam Mickiewicz
- „Syzyfowe prace” – Stefan Żeromski
Oprócz tych lektur, uczniowie powinni znać także wybrane bajki Ignacego Krasickiego, wiersze Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego oraz utwory współczesnych autorów pojawiające się w podręcznikach.
Jakie lektury były na egzaminie ósmoklasisty – analiza z lat 2019–2023
Egzamin ósmoklasisty z języka polskiego odbywa się od 2019 roku. Poniżej przedstawiamy analizę, które lektury pojawiły się w arkuszach egzaminacyjnych w poszczególnych latach:
Egzamin 2019
- Redakcja tekstu dotyczyła „Małego Księcia”
- Fragment utworu i zadania interpretacyjne – „Pan Tadeusz”
Egzamin 2020
- Wypracowanie w formie rozprawki opierało się na „Kamieniach na szaniec”
- W zadaniach wystąpiły wiersze i tekst publicystyczny
Egzamin 2021
- Wypracowanie dotyczyło wyboru między „Balladyną” a „Quo vadis”
- Praca z tekstem literackim – fragment „Opowieści wigilijnej”
Egzamin 2022
- Rozprawka musiała odwoływać się do „Zemsty”
- Wystąpił fragment „Syzyfowych prac”
Egzamin 2023
- Temat rozprawki wymagał odwołania do „Dziadów cz. II”
- Praca z tekstem obejmowała analizę fragmentu powieści „Chłopcy z Placu Broni”
Powyższa analiza pokazuje, że chociaż lista lektur obowiązkowych jest dość długa, to konkretne pozycje pojawiają się w arkuszach dość regularnie. Warto zwrócić szczególną uwagę na dzieła Sienkiewicza, Mickiewicza oraz Kamińskiego.
Najczęściej zadawane pytania o lektury na egzaminie ósmoklasisty
Czy wszystkie lektury obowiązkowe muszą być przeczytane? – Zdecydowanie tak. Egzamin może zawierać pytania odwołujące się do dowolnej z pozycji z listy ministerialnej. Brak znajomości jednej z nich może utrudnić zdobycie kompletu punktów.
Czy arkusze egzaminacyjne wymagają cytowania z pamięci? – Nie, ale często wymagają odniesienia do motywów i postaci, co bez znajomości treści będzie bardzo trudne.
Czy na egzaminie pojawiają się tylko lektury obowiązkowe? – W większości przypadków tak. Czasem jednak pojawiają się teksty spoza listy, ale są one podane w arkuszu. Lektury obowiązkowe służą jednak do napisania wypracowania lub interpretacji emocji bohaterów.
Jak efektywnie przygotować się do czytania lektur?
Choć lektury mogą wydawać się trudne, warto wypracować skuteczną strategię czytania:
- Rób notatki tematyczne – skup się na motywach, bohaterach, problematyce i przesłaniu moralnym każdego utworu.
- Używaj streszczeń i opracowań, ale z rozsądkiem – dobre jako powtórka, ale nie zastąpią lektury z refleksją.
- Przygotuj fiszki z najważniejszymi cytatami i faktami – to doskonała metoda powtórki przed egzaminem.
Znajomość lektur szkolnych to nie tylko obowiązek szkolny, ale przede wszystkim klucz do sukcesu na egzaminie ósmoklasisty. Przez odpowiednie przygotowanie, rozumienie kontekstu i krytyczne podejście do tekstów uczniowie mogą nie tylko zdobyć wysokie punkty, ale i lepiej zrozumieć świat literatury.

Tomasz Mycan, 31-letni twórca bloga Męskim Okiem – miejsca stworzonego z myślą o nowoczesnych mężczyznach, którzy cenią styl, rozwój osobisty i szczerość w mówieniu o relacjach. Na blogu dzieli się przemyśleniami, inspiracjami i doświadczeniami z męskiego punktu widzenia, poruszając tematy od psychologii i związków po modę, popkulturę i lifestyle.
